Üstü kirmizi ya da siyah deriden, tabani köseleden yapilan topuksuz ve çok sihhatli bir tür ayakkabidir. Gaziantep’te Yemenicilige köskercilik”,yemenicilere “kösker”, yemeni ustalarina da “kösker ustasi” denilmektedir.
Geleneksel el sanatlarinin en ayricalikli dallarindan bir tanesi olan yemenicilik bu yil da Uluslararasi Istanbul Büyükçekmece Kültür ve Sanat Festivali’nde El Sanatlari Atölye Bayrami’nda yerini aldi.
“Yasayan Insan Hazinesi” ödülü sahibi, 4 kusaktir babadan ogula geçen ata meslegi yemeniciligi sürdüren bir degerimiz: Mehmet Orhan Çakiroglu.
Harry Potter, Truva, Eragon, 300 Spartali gibi birçok ünlü filmlerin ve birçok yerli dizinin ayakkabilarini o yapti. Ama o asla bunlarla yetinmeyip her geçen gün sanatini daha ileriye tasimak için daha çok çalisan bir zanaatkar.
Bundan sonrasini “Yasayan Insan Hazinesi” Mehmet Orhan Çakiroglu’ndan dinleyelim.
133 yildir sürdürülen bir gelenek
Gaziantep’te baba, dede, ata meslegimiz olan yemeniciligi icra ediyoruz. Yaklasik 133 yillik aile meslegimiz büyük dededen beri gelen. Ben dördüncü kusagim. Dört kusaktir devam ettiriyoruz.
Yemeninin tamamen hammaddesi deridir. Deriden kastimiz da natürel olan yani natürellikten kastimiz boyasiz olan iç tabani, alt tabani ve yüzeyi, iç yüzeyi boyasiz olan derilerdir. Bu deriler de alt tabani manda derisidir çift kat. Üst yüzeyi, iç yüzeyi dana derisidir. Ana iç yüzeyi boyasizdir.
Dis yüzeyleri yine natürele yakin boyalardir. Tamamen dana ve manda derisinden olusur. Yapim asamasinda dikislerde balmumuyla mumlanmis pamuk ipligi kullanilir. Önce yüzler kesilir.
Saya dedigimiz saya islemi yapilir, saya birlestirilir. Daha sonra da sayalar tabanla beraber birlestirerek yemeni üretimi ortaya çikar. Bu anlattigim çok kisa oldu ama bu benim anlattigim olay asagi yukari 3 günlük bir olay.
Internet sitelerine baktigimizda yemeni çesitlerini 2, 3 taneyle sinirlamislar ama öyle bir sey ki su an da 90 üzerinde model ürettik. Bunlarin içerisinde de yine yeniçeri modeli diyoruz. Osmanli çarik diyoruz. Halebi diyoruz.
Kulakli, burnu kalkik diyoruz. Fantezi diyoruz. Birçok isimler yeni yeni türettigimiz modellere farkli isimler ürettik.”
Ötekiler festivalcik Büyükçekmece’deki ise festivali
23. Uluslararasi Istanbul Büyükçekmece Festivali’nin kültür ve sanat festivalleri arasinda zirve oldugunu da belirten Çakiroglu, sözlerini söyle tamamladi: bu isin çitasinin en tepesidir.
“Uluslararasi Büyükçekmece Kültür ve Sanat Festivali’ni digerlerinden ayiran özellikleri saymakla bitmez. Festival gibi festival yapiliyor burada. O konuda Büyükçekmece Belediye Baskani’miz Hasan Akgün’e tesekkür ediyoruz ve ekibine tesekkür ediyoruz.
Dün yurt disindan misafirlerimiz de vardi. Hiçbir ülkede böyle bir festival yasanmadigini herkes de gözüyle biliyor, görüyor ve bunu idrak eden de ediyor. Ötekiler festivalcik Büyükçekmece’deki ise festivali. ‘’
27.9 ° / 16.1 °
